Wszystko co musisz wiedzieć o mieście
CIESZYN
Polska – Czechy
Atrakcje
Liczne atrakcje sprawiają, że Cieszyn to idealne miasto na weekend. Warto przespacerować się malowniczą Cieszyńską Wenecją, poznać legendę Studni Trzech Braci i odwiedzić rotundę św. Mikołaja, uwiecznioną na polskim banknocie.
Ciekawostki
Cieszyn oferuje całą gammę ciekawostek regionalnych, zaczynając od tajemniczych przeklętych podcieni, a kończąc na wyjątkowych lokalnych strzelbach.
Historia
Cieszyn to stolica całego regionu historycznego zwanego Śląskiem Cieszyńskim. Jak więc toczyły się losy tego fascynującego miasta i czemu dzisiaj są aż dwa Cieszyny?
Spis Treści
- Legenda o założeniu Cieszyna
- Średniowieczne serce miasta
- Narodziny księstwa cieszyńskiego
- Wielka dyplomacja małego księstwa
- Kiedy Szwedzi wkroczyli do Cieszyna...
- Cieszyn na cesarskim szlaku
- Przebudzenie Cieszyna na progu Wielkiej Wojny
- Miasto rozerwane na połowy dwie
- Pod rządami nazistów i komunistów
ATRAKCJE
Rotunda świętego Mikołaja w Cieszynie
Wstęp: Tylko rotunda: 8zł (wraz z Wieżą Piastowską: 12 złotych normalny, 8 złotych ulgowy)
Jednym z najważniejszych, jeśli nie najważniejszym miejscem w Cieszynie jest rotunda świętego Mikołaja. Znajduje się na wzgórzu zamkowym i jest najstarszym budynkiem w mieście, datowanym na XI wiek. Co więcej, jest to jedyna w Polsce romańska rotunda zachowana ze sklepieniem nawy (czyli dachem nad częścią, gdzie siedzą wierni). To ważny zabytek nie tylko ze względów historycznych, ale też religijnych. Między innymi dlatego została upamiętniona na polskim banknocie dwudziestozłotowym.
Zamek Cieszyn
Wstęp: Bezpłatny
Zbudowany przez Habsburgów w XIX wieku w stylu klasycystycznym, na ruinach dawnego zamku Piastowskiego. Wedle szacunków, ów zamek mógł być większy nawet od Wawelu. Niestety został zniszczony w trakcie XVII-wiecznej wojny trzydziestoletniej — z dawnej budowli zachowały się jedynie wieża Piastowska, rotunda świętego Mikołaja oraz kilka fragmentów murów.
Po latach Austriacy postawili nowy pałac, który przetrwał do dziś. Aktualnie mieści się w nim szkoła muzyczna, a część budynku jest użytkowana przez niewielki hotel. Pozostała część pełni funkcję instytucji kulturalnej, w której odbywają się różne wydarzenia. Niezależnie od atrakcyjności lokalnych wystaw, Habsburski zamek warto zobaczyć, choćby z zewnątrz.
Wieża Piastowska
Wstęp: (wraz z Rotundą św. Mikołaja): 12 zł normalny, 8 zł ulgowy
Podobnie jak rotunda świętego Mikołaja, wieża Piastowska znajduje się na wzgórzu zamkowym. Jest to jedyna z czterech XIV-wiecznych wież, która przetrwała do dziś. Wieża była niegdyś częścią zamku Piastowskiego, który został zniszczony podczas wojny trzydziestoletniej w XVII wieku. W trakcie walk wieża również uległa uszkodzeniu, jednak została odrestaurowana w późniejszych latach. Dzisiaj służy głównie jako punkt widokowy, z którego można podziwiać miasto.
Fragmenty murów
Wstęp: Bezpłatny
Pomimo, że dawny zamek w Cieszynie został zniszczony, możemy zobaczyć pewne pozostałości po nim. Poza sławnymi budowlami, ostały się szczątki murów, które możemy znaleźć niedaleko muzeum Cieszyńskiego. Niedaleko studni trzech braci znajduje się też brama młyńska, pochodząca z tamtego okresu właśnie. Było to przejście łączące miasto z pobliskim młynem.
Studnia Trzech Braci
Wstęp: Bezpłatny
To ciekawy symbol miasta, w niedużej odległości od centrum. Sama studnia istniała już na pewno w XVI wieku, jednak dopiero w XIX wieku dodano sześciokątną zabudowę i barierki. Była wielokrotnie modernizowana, ostatnio w 2023. Jej nazwa i ozdoby nawiązują do legendy o powstaniu Cieszyna. Historia ta została zapisana po polsku, łacinie i niemiecku.
Roku 810 wiaropodobne założenie miasta Cieszyna przez synów Leszka III, króla polskiego. Trze bracia książęta, Bolko, Leszko i Cieszko, zeszli się po długiej wędrówce przy tem źródle i ciesząc się zbudowali na pamiątkę miasto, które miano Cieszyn otrzymało.
Muzeum Śląska Cieszyńskiego
Wstęp: 30 zł normalny, 20 zł ulgowy
Najstarsze muzeum Śląska, powstałe w 1802 roku. Istnieje możliwość zwiedzania jedynie z przewodnikiem, a wejścia odbywają się o każdej pełnej godzinie. Zwiedzanie trwa około godziny, choć może się nieco wydłużyć. W muzeum zobaczymy nie tylko obiekty związane z Cieszynem, lecz także z różnymi postaciami Europy, jak choćby biurko należące do Napoleona. Ponadto znajdują się tam sławne cieszyńskie strzelby — Cieszynki. Budynek obejmuje także muzealną kawiarnię, postawioną w miejsce dawnej stajni.
Rynek
Wstęp: Bezpłatny
Rynek w Cieszynie postawiono już końcem XV wieku. Większość budynków, które go otaczają, pochodzi z XVI i XVII wieku. To centralna część miasta, gdzie znajduje się również ratusz. Na rynku odbywają się różne wydarzenia, takie jak jarmark świąteczny.
Kościół Rzymskokatolicki pw. świętej Marii Magdaleny
Wstęp: Bezpłatny
W okolicy znajduje się też Kościół Rzymskokatolicki pw. świętej Marii Magdaleny, który jest najstarszym kościołem w mieście. Jego początki sięgają XIII wieku i należał niegdyś do dominikanów. Świątynia była też miejscem pochówku dawnych książąt Piastowskich, a niekiedy także lokalnej szlachty. Została przebudowana w XVIII wieku po pożarze, co nadało jej aktualny wygląd.
Wenecja Cieszyńska
Wstęp: Bezpłatny
To część starego miasta, popularna ze względu na sztuczny kanał z licznymi mostkami prowadzącymi do domów, co przywodzi na myśl wenecką zabudowę. Dawniej była to dzielnica zamieszkana głównie przez rzemieślników, którzy potrzebowali stałego dostępu do wody. Dziś jest to urokliwa, choć nieco zaniedbana część miasta, która przyciąga turystów swoim niepowtarzalnym klimatem.
Arcyksiążęcy Browar Zamkowy Cieszyn
Wstęp: 50 zł, 70 zł z poszerzoną degustacją
Powstały w 1846 roku, jeszcze za czasów Habsburgów, Arcyksiążęcy Browar Zamkowy to najdłużej nieprzerwanie działający browar w Polsce. Zwiedzanie trwa od 75 do 90 minut i obejmuje degustację. Ważne jest wcześniejsze zarezerwowanie miejsca.
Czeski Cieszyn
Wstęp: Bezpłatny
Czeski Cieszyn to dawna zachodnia część miasta, dziś funkcjonująca jako odrębny byt administracyjny. Była to nowsza, industrialna część miasta, zawierająca fabryki, a nie zabytki. Nie znaczy to, że nie jest warta odwiedzenia!
Centralną częścią miasta jest Plac Armii Czechosłowackiej, gdzie znajduje się ratusz z początków XX wieku. Warto także zwrócić uwagę na urokliwy XIX-wieczny dworzec kolejowy, starszy od swojego odpowiednika po polskiej stronie. Natomiast aby dowiedzieć się więcej o mieście, warto odwiedzić muzeum ziemi cieszyńskiej, które zawiera sporo eksponatów i opowiada o historii całego regionu.
CIEKAWOSTKI
Studencka zmora
Okazuje się, że Cieszyn miał swoje przeklęte miejsce — znane jako diabelskie lauby. Na skrzyżowaniu ulic Głębokiej i Władysława Olszaka stał niegdyś budynek z podcieniami, który według legendy przynosił pecha. Mówiono, że każdego kto przez nie przejdzie spotka nieszczęście, jeszcze tego samego dnia. Szczególnie unikali tego miejsca studenci, wierząc, że przejście pod podcieniami skutkuje złymi ocenami. Miejsce owiane było tak złą sławą, że w 1912 roku, podczas przebudowy, lauby zostały całkowicie zlikwidowane. Czy była to jedynie legenda, czy przesąd skrywał ziarno prawdy? Tego już nigdy się nie dowiemy.
Fragment Cieszyna w portfelu
Znalezienie się na banknocie polskim jest tak wielkim wyróżnieniem, że nie sposób jeszcze raz o tym nie wspomnieć. Rotunda świętego Mikołaja, jako jeden z najstarszych budynków w Polsce (XI wiek), a do tego jedyna romańska budowla z ocalałym sklepieniem nawy została umieszczona na awersie banknotu 20 złotowego, wraz z monetą z okresu panowania Bolesława Chrobrego i drzwiami gnieźnieńskimi.
Wojna, śmierć i tajemniczy kwiat
Jeśli interesujecie się roślinami, być może słyszeliście o Cieszyniance wiosennej. To ciekawa roślina, która naturalnie występuje w krajach takich jak Włochy, Chorwacja czy Słowenia. A jednak można ją spotkać także na Śląsku, także w okolicach Cieszyna. Skąd się tu wzięła? Odpowiedź na to pytanie kryje się w legendzie.
W trakcie wojny trzydziestoletniej Cieszyn był okupowany przez Szwedów. Jeden z nich, młody żołnierz o imieniu Ethelrad, bardzo źle znosił trudy wojny. Pewnego dnia, ranny i wycieńczony, upadł na ziemię przy jednej z dróg. Znalazła go cieszyńska rodzina, która nakarmiła i napoiła chłopaka. Niestety, Ethelrad umierał, a jego ostatnim życzeniem było, aby na jego grobie rozsypano ziemię, którą nosił w woreczku. Była to ziemia z jego ojczyzny — Szwecji.
Rodzina spełniła jego życzenie. Dodatkowo, posadzili na grobie kwiaty, które jednak bardzo szybko zwiędły. Przez całą zimę grób pozostawał pusty, aż do wiosny, kiedy pojawiła się na nim nowa, niezwykła roślina. Całkowicie obrosła miejsce pochówku Szweda i, ze względu na porę roku, otrzymała nazwę Cieszynianka wiosenna.
Ciastkowe dziedzictwo
Jedną z tradycji charakteryzujących Cieszyn jest bożonarodzeniowe wypiekanie ciastek. Zwyczaj ten powstał jeszcze za czasów panowania Habsburgów i przetrwał aż do dziś. Piecze się nawet kilkadziesiąt rodzajów ciasteczek, dodając składniki takie jak orzechy, owoce czy masło. Co roku odbywa się również konkurs na najlepsze wypieki, w którym każdy może wziąć udział. W okresie świątecznym można kupić cieszyńskie ciastka, a ich cena sięga nawet kilkudziesięciu złotych. Ten charakterystyczny zwyczaj daje idealną okazję żeby poznać region od kuchni!
Z Cieszyna do Białego Domu
Niewielu wie, że w XIV wieku Cieszyn był znany nie tylko w lokalnym regionie, ale i w całej Europie. Zawdzięczał to Przemysławowi I Noszakowi, księciu cieszyńskiemu. Choć książę nie posiadał ogromnych ziem ani silnego wojska, miał coś znacznie cenniejszego — wysoko postawionych przyjaciół. Przemysław był wasalem Karola IV, króla Czech i cesarza Rzeszy Niemieckiej, a wkrótce stał się jednym z jego najwierniejszych sojuszników, któremu ten przydzielał szczególne zadania.
Takie zadanie otrzymał, gdy córka Karola IV miała wyjść za mąż za króla Anglii. Musiał bezpiecznie przetransportować ją przez tereny Niemiec i wrogą Francję. Przemysław zabrał ze sobą także swoją córkę, Małgorzatę, i wyruszyli na wieloletnią wyprawę. Kiedy w końcu dotarli do Anglii, Małgorzata poznała lokalnego barona, Szymona Felbrigga. Wzięli ślub, a Małgorzata osiedliła się w Anglii. Wiele lat później, po odkryciu Ameryk, jej potomkowie wyemigrowali. W ten sposób w USA możemy spotkać potomków Piastów Cieszyńskich. Jednym z najbardziej znanych przykładów jest były prezydent Stanów Zjednoczonych, Joe Biden.
Zbójnik i złote jajka
Region Śląska Cieszyńskiego był wielokrotnie nawiedzany przez różnych bandytów i rozbójników, jednak szczególnie w historii zapisał się niejaki Ondraszek. Zapamiętano go jako wroga szlachty, natomiast podania ludowe opisują go w pozytywnym świetle. Opowiada o nim taka legenda:
Na Starym Targu w Cieszynie pewien żebrak poprosił sprzedawczynię o potłuczone jajko, którego i tak nie mogłaby sprzedać. Ona jednak głośno odmówiła, upokarzając żebraka. Wtedy pojawił się Ondraszek ze swoją bandą, poprosił o trzy jajka i rozbił je do garnuszka. Za każdym razem, gdy pękała skorupka, słychać było brzdęk monety. Ogłosił, że jajka zawierają złoto. Chciwa sprzedawczyni zaczęła tłuc wszystkie jajka, lecz nie znalazła w nich złota — to Ondraszek wrzucał monety do garnuszka. Po zniszczeniu swoich towarów zawstydzona kobieta uciekła, a zbójnik podarował żebrakowi kilka złotych monet.
Nawet gdy wyznaczono nagrodę za jego głowę, okoliczni chłopi go nie wydali. Ostatecznie zginął z ręki jednego ze swoich towarzyszy, który zabił go uderzeniem ciupagi. Mimo że zmarł w 1715 roku, do dziś powstają pieśni i opowieści o legendarnym rozbójniku. Na jego cześć nazwano również jeden z pociągów Intercity.
Wymierająca tradycja cieszyńskich strzelb
Charakterystyczną częścią cieszyńskiej kultury jest wyrób lekkich strzelb, zwanych Cieszynkami. Początki ich produkcji sięgają XVI wieku. Cieszynki często była bogato zdobione, z wykorzystaniem złota, srebra, masy perłowej lub kości słoniowej. Służyły głównie do polowań na ptactwo, ze względu na mały kaliber. Dzisiaj Cieszynki są przedmiotami kolekcjonerskimi, a koszt jednej może sięgać 500 000 zł. Wyrób tego typu broni nazywa się rusznikarstwem, a tak się składa, że w Cieszynie mieszka ostatni rusznikarz w Europie produkujący te niezwykłe strzelby.
HISTORIA
Legenda o założeniu Cieszyna
Gdzieś w Polsce, początkiem IX wieku, swój gród miał król Leszek. Miał on trzech synów: Bolka, Leszka i Cieszka. Pewnego razu, patrząc w nocne niebo, zauważył trzy gwiazdy na zachodzie. Skojarzył je ze swoimi synami i zaczął zastanawiać się, czy to nie jest pewnego rodzaju znak od bogów. Rano podjął decyzję — kazał synom wyjechać w różne części królestwa, podążając za gwiazdą, a powrócić dopiero wtedy, kiedy spadną liście z drzew.
Posłuszni synowie wykonali polecenie ojca i rozdzielili się, ruszając w świat ze swoimi drużynami. Gdy nadeszła jesień, uznali swoją misję za zakończoną i chcieli wrócić na dwór ojca. Przypadek jednak chciał, że najpierw spotkali się przy źródle z krystalicznie czystą wodą. Zdecydowali, że okolica jest tak piękna, iż zbudują tu nowy gród. Tak w 810 roku powstał Cieszyn. Cóż, przynajmniej wedle legendy.
Średniowieczne serce miasta
W rzeczywistości osadnictwo w regionie skupiło się wokół Wzgórza Zamkowego, które dziś znajduje się przy centrum Cieszyna. Obszar był zamieszkany już w IX wieku, a na przełomie X i XI wieku osada awansowała na pozycję kasztelanii w państwie Piastów. Taka ranga oznaczała istnienie grodu, który pełnił istotną rolę militarną w ochronie granic. W XI wieku powstała także słynna rotunda świętego Mikołaja w Cieszynie, jedna z najstarszych świątyń chrześcijańskich w Polsce.
Narodziny Księstwa Cieszyńskiego
W 1138 roku w Polsce rozpoczęło się rozbicie dzielnicowe i decentralizacja władzy. W prostych słowach oznaczało to, że poszczególni książęta zyskiwali coraz większą wolność, a nawet — niepodległość. Pod koniec XII wieku Cieszyn stał się częścią księstwa raciborskiego, które w 1202 roku połączyło się z księstwem opolskim, tworząc największe w historii księstwo śląskie. To właśnie za czasów księstwa opolsko-raciborskiego Cieszyn zyskał pierwsze prawa miejskie.
Miasto uzyskało niezależność w 1290 roku, po kiedy książę podzielił państwo między swoich synów. W taki sposób powstało odrębne księstwo cieszyńskie. Natychmiast rozpoczęto przebudowę grodu na zamek, aby wzmocnić pozycję miasta. Do dziś na Wzgórzu Zamkowym można znaleźć pozostałości murów. Z tego okresu pochodzi też wieża Piastowska.
Wielka dyplomacja małego księstwa
Przełomowym rokiem stał się 1327, kiedy Piastowie cieszyńscy złożyli hołd lenny królowi Czech, stając się częściowo państwem zależnym. W 1374 miastu nadano prawa magdeburskie, pozwalając na handel i zjazdy, co de facto równało się prawom miejskim. W 1416 natomiast nadano serię przywilejów mieszczanom, w których między innymi zagwarantował im wyłączność wyszynku piwa.
Przełom XIV i XV wieku charakteryzował się też wzrostem znaczenia politycznego księstwa cieszyńskiego. Do władzy doszedł wówczas Przemysław I Noszak, który dzięki bliskiej współpracy z królem Czech, będącym jednocześnie cesarzem Niemiec, stał się jedną z najważniejszych postaci na europejskiej scenie politycznej. Jako dyplomata cesarski odpowiadał za zawieranie traktatów z innymi mocarstwami.
Otrzymał również prestiżowy tytuł wikariusza, co oznaczało, że po śmierci cesarza niemieckiego przejmował tymczasową władzę wraz z innymi wikariuszami do czasu wyboru nowego władcy. W okresie nieobecności króla Czech w Pradze pełnił funkcję tymczasowego gubernatora kraju. Był to czas, gdy księstwo cieszyńskie osiągnęło szczyt swojej potęgi politycznej.
Na przełomie XV i XVI wieku rozpoczął się największy rozkwit regionu. Powołano sąd ziemski, w celu rozwiązywania sporów. Miasto poszerzono, a rynek został przeniesiony w miejsce gdzie znajduje się dziś. Wtedy w Cieszynie znajdowały się 262 domy, a mieszkańców było około 2000.
Kiedy Szwedzi wkroczyli do Cieszyna...
Ważnym wydarzeniem w XVI wieku było przejście na protestantyzm. Zarówno władcy jak i mieszkańcy wybrali nową wiarę. Zabrano wtedy ogrody dominikanom i oddano do użytku publicznego. Wkrótce obszar został zabudowany i dzisiaj stanowi obszar zwany Nowym Miastem. Kolejni władcy nawrócili się na katolicyzm, jednak ludność pozostała w większości protestancka.
W XVII wieku wybuchła wojna trzydziestoletnia, zwana także wojną religijną. Była ona toczona głównie między katolickimi Habsburgami oraz protestantami z Niemiec i Skandynawii, jednak pośrednio brały w niej udział praktycznie wszystkie państwa europejskie. Nie ominęła ona też Cieszyna, który został znacząco osłabiony przez przewijające się wojska.
W latach 1626-27 były to oddziały duńskie. Natomiast w latach 40 XVII wieku w regionie operowali Szwedzi, którzy zajęli miasto w 1645. Do tego problemy finansowe, fale epidemii i klęski głodu zrujnowały miasto. Austriacy żeby wyprzeć Szwedów z miasta doszczętnie zniszczyli zajmowany przez nich zamek Piastowski. Dodatkowo, w tym trudnym okresie zmarła księżna Elżbieta Lukrecja, ostatnia przedstawicielka Piastów cieszyńskich.
W takim wypadku, na mocy ustalenia z 1327 roku, księstwo miało stać się częścią Czech. Jednak w międzyczasie w Czechach władzę przejęli austriaccy Habsburgowie, dlatego to właśnie do nich powędrowało miasto, a tytułem księcia Cieszyńskiego mieli tytułować się aż do roku 1918.
Cieszyn na cesarskim szlaku
W XVII i XVIII wieku miasto przeżywało kryzys. Z jednej strony było to spowodowane przez wojnę, z drugiej — przez emigrację. Austriaccy władcy byli bardzo mocno związani z wiarą katolicką, więc narzucali różne represje na innowierców. Spowodowało to wyjazd wielu protestantów z Cieszyna. Ponowny rozwój ekonomiczny nastąpił dopiero końcem XVIII wieku. Zbudowano wtedy tzw. cesarską drogę, która łączyła Wiedeń z Cieszynem, Krakowem i Lwowem. Motywacją do jej budowy było włączenie tych dwóch ostatnich miast do państwa Habsburgów, czyli I rozbiór Polski.
Cieszyn zaczął się rozwijać, już w 1775 roku zorganizowano międzynarodowe targi. W 1802 roku założono pierwszą publiczną bibliotekę, a także najstarsze w Austrii muzeum. Wkrótce zaczął się jednak kolejny trudniejszy okres, czyli kolejna wojna. Tym razem był to okres wojen Napoleońskich. Po upadku Wiednia, Cieszyn stał się na krótką chwilę stolicą państwa Habsburgów, ponieważ to tu uciekli monarchowie. Po porażce Napoleona w mieście rozwijało się życie towarzyskie, powstawały kawiarnie i zakładano różnego rodzaju stowarzyszenia.
Przebudzenie Cieszyna u progu Wielkiej Wojny
W 1846 roku w mieście powstał arcyksiążęcy browar, który do dziś nieprzerwanie działa w Polsce. Kluczowe zmiany nadeszły w 1848 roku. Był to okres zwany Wiosną Ludów, kiedy lud masowo wystąpił przeciw władzy. Domagano się zmian ustrojowych, a mniejszości narodowe żądały autonomii lub niepodległości.
W Austrii doprowadziło to do poluzowania kagańca. Mieszkańcy Cieszyna mogli od teraz wybierać władze komunalne. Ukazały się lokalne gazety. Nastąpiła eksplozja rozwoju. W 60 lat populacja miasta zwiększyła się dwa i pół krotnie. Miasto rozbudowano, powstawały hotele dla turystów, teatry, kolejne muzea, a nawet dworzec. Zdecydowanym sukcesem było utworzenie linii tramwajowej w 1911 roku. W mieście działały rozmaite organizacje i instytucje, a ważną ich częścią byli Polacy.
Przykładem mogą być Czytelnia Polska Ludowa, Towarzystwo Oszczędności i Zaliczek oraz Macierz Szkolna Księstwa Cieszyńskiego. Założono też polskie gimnazjum i szkołę ludową. Mówi się że Polaków w mieście było najwięcej, chociaż szacuje się ich jako 34-60% populacji. Skłaniali się oni coraz mocniej w stronę idei narodowych i wkrótce mieli mieć okazję zrealizować swoje marzenia o niepodległości. Zbliżała się pierwsza Wojna Światowa.
Miasto rozerwane na połowy dwie
Pierwsza wojna światowa zachwiała europejskim porządkiem. Cieszyn również odegrał niemałą rolę w wojnie, jako że w latach 1914-1917 mieściła się tu siedziba naczelnego dowództwa armii austriackiej. Jak wiadomo, Austriacy jednak tę wojnę przegrali co całkowicie unicestwiło państwo, które straciło większość swojego terytorium. Wiele nacji odzyskało niepodległość po długim okresie czasu. Doprowadziło to do zażartych konfliktów, ponieważ trzeba było na nowo narysować granicę.
To samo dotyczyło Cieszyna, który niegdyś był Czeskim lennem, zamieszkanym jednak przez Polaków. Początkowo chciano podzielić miasto ze względu na pochodzenie mieszkańców. Jednak Polska w 1920 toczyła wojnę z ZSRR, co wykorzystała Czechosłowacja, zmuszając do ustawienia granicy na swoją korzyść.
Tym samym, Czechom przypadła przemysłowa część Cieszyna. Dodatkowo, wielu niemieckich obywateli wyjechało z miasta. Te wydarzenia spowolniły rozwój Cieszyna, który zaczął ponownie się rozwijać dopiero w połowie lat 30 XX wieku. W czeskim Cieszynie ciągle pozostała znacząca mniejszość polska.
Pod rządami nazistów i komunistów
W 1938 roku Polska zajęła Zaolzie, łącząc ponownie Cieszyn. Za obywateli uznano tylko ludzi urodzonych tu przed pierwszą wojną światową. Skasowano też czeskie placówki. Jak jednak wiadomo, już rok później Naziści rozpoczęli pełnoskalową wojnę. Cieszyn został zajęty bez walki. Niemcy objęli wszystkie ważne stanowiska w mieście, natomiast Polaków i Czechów dyskryminowano. Wielu stracono w publicznych egzekucjach, natomiast Żydów wysłano do obozów koncentracyjnych. Pomimo tych okropieństw, samo miasto pozostało względnie nienaruszone.
Po wojnie miasto ponownie podzielono, a władzę objęli komuniści. Zakazano tworzenia stowarzyszeń, zarekwirowano majątek kościelny. Wedle idei komunistycznych, upaństwowiono sieć handlową i rozpoczęto budowę komunistycznych osiedli mieszkaniowych. Mimo to w Cieszynie nie zapomniano o dawnych tradycjach. Miasto kontynuowało swoją drogę jako lokalne centrum oświaty, gdzie tworzono i rozwijano nowe placówki edukacyjne.
Upadek komunizmu przywrócił samorządność miasta. Gospodarkę przekształcono na kapitalistyczną i wkrótce nawiązano współpracę z Czeskim Cieszynem, organizując wspólne projekty. Dzisiejszy Cieszyn, mimo niewielkich rozmiarów ciągle pozostaje ważnym ośrodkiem kulturowym całego regionu.
Oko na Świat © Artur Gołębiowski